Soru:
Namazda el bağlamada çeşitlilik var mıdır?
Cevap: Namazda el bağlamada çeşitlilik yoktur. Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) namazda ellerini sadece göğsü üzerinden bağlamıştır.
Buna deliller ise aşağıdaki gibidir
(1) Sehl bin Sa’d (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in zamanında insanlara, namazda iken kişinin sağ elini sol bileği üzerine koyması emredilirdi.”
Buhari 755, Malik 1/174, Beyhaki 2/28, Ahmed 5/336
(2) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i işittim:
‘Biz Nebiler topluluğu sahur yemeğini tehir etmekle, güneş batar batmaz hemen iftar etmekle ve namaz kılarken sağ ellerimizi sol ellerimizin üzerine koymakla emrolunduk’ buyuruyordu.”
İbni Hibban el-Mevarid 1770, Tabarani Mucemu’l-Kebir10851, 11485, Tabarani Mucemu’l-Evsad 1905, 4261
(3) Tavus (Rahmetullahi Aleyh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) namazda iken sağ elini sol eli üzerine kor, sonra iki elini göğsü üzerinde bağlardı.”
Ebu Davud 759
(4) Vail bin Hucr (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile beraber namaz kıldım. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) sağ elini sol elinin üzerine gelecek şekilde göğsüne koyuyordu.”
İbni Huzeyme 479, Beyhaki 2/30, Albânî Cenaiz 150
(5) Kabisatubnu Hulbin babasından rivayet ederek şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i namazdan çıkarken sağından, solundan cemaate döndüğünü ve Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i elini göğsüne koyarken gördüm.”
Ahmed 22026, Albânî Cenaiz 150
Taklitten kurtulalım derken Resule tabi olmayı kast ediyoruz. Birbirimizi taklidi değil. Oğlum beni taklit edeceğine Ebu hanifeyi taklit etsin dahi iyi. O benden daha bilgili…
Elleri Göğüs Üzerine Koymak
( Elbani’nin Namaz Bölümünden İktibas)
Resûlullah (s.a.v.), “sağ elini, sol elinin üstüne, (bazen) bileğe, (bazen de) kolunun üstüne koyardı.( Ebu Davud, Nesai, İbn Huzeyme (1/54/2) sahih bir senedle rivayet etmişlerdir. İbn Hibban da sahihtir demiştir (485))… “Sahabelerine de bunu emretmiştir.”. Malik, Buhari, Ebu Avane.. Bazı zamanlar da sağ eliyle sol elini kavrardı (tutardı).”
Nesai, Darekutni sahih bir senedle rivayet etmişlerdir. Hadiste tutmanında sünnet olduğuna delil vardır. Birinci hadiste de koymaya delil vardır. Hepsi de sünnettir. Bazı müteahhir hanefilerin hasen gördüğü tutmakla koymayı bir arada yapmak ise bidattir. Yapılma şekli onların dediği gibi şöyledir: “Sağ elini sol elinin üzerine koyar, sol bileğini de sağ elinin baş parmağı ve serce parmağıyla tutar, diğer üç parmağıda açar. Bkz. “Haşiyatü İbn Abidin 1/454” Müteahhirlerin söylediklerine aldanma.
“Ellerini de göğsünün üzerine koyardı. Ebu Davud, İbn Huzeyme sahihinde (1/54/2) Ahmed, Ebu’ş-Şeyh. Tarih-u Asbahan s. 125 rivayet etmişlerdir. Senedlerden birine Tirmizi hasendir demiştir. Manası da “muvatta” ve Buhari’nin sahihinde derinlemesine düşünüldüğünde (anlaşılır). Ahkam’ul-cenaiz (s.118)’de bu hadisi yolları hakkında gerekli tetkikleri yaptım.
Not: Sünnette sabit olan Elleri göğüs üzerine koymak. Bunun muhalifi şekiller ise ya zayıftır veya aslı yoktur. Nitekim İmam İshak b. Rahuyah bu sünnetle amel etmiştir. Mervazi el-Mesail (s.222)’de diyor ki: “İshak bize vitir kıldırırdı… Kunut yaparken ellerini kaldırırdı, rükudan önce kunut yapardı. Ellerini de göğüslerinin üstüne veya altına koyardı.” Kadı İyad el-Maliki de İ’lam kitabının “Namazın Müstehabları” bölümünde söylediği de böyledir: (s.15, 3. baskı-Rabat): “Gırtlağa yakın bir yerde sağ eli sol elin üzerine koymak“
Abdullah b. Ahmed (b. Hanbel)’in Mesail’inde (s.62) söylediği de buna yakındır. Diyor ki:
“Babamı, namaz kıldığında ellerini birbirinin üstünde göbeğinin üst tarafında koyduğunu gördüm.” Bkz. İrva’ul-Ğalil (353)