حكم رفع اليدين
في السجود
Secdelerde Elleri Kaldırmanın Hükmü
Hazırlayan
Onur Dinçer
25 Rebiulevvel 1445 \ 10 Ekim Salı 2023
Keçiören\ Ankara
إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
[النور: 51]
Aralarında hüküm vermek için Allah’a ve Resulune davet edildiklerinde, mü’minlerin söyleyeceği söz ancak, işittik ve iman ettik demeleridir. İşte onlar kurtuluşa erenlerin ta kendileridir.
[ Nur : 51 ]
قال محمد ناصر الدين الالباني رحمه الله : إذا جاءك الحديث عن رسول الله صلى الله عليه وسلم صحيحاً، وجب الأخذ به مُطلقاً، سواء كان بِالعقيدة، أو في الأحكام
[ سلسلة الهدى والنور : 742]
Muhammed Nasıruddin el-Elbani rahimehullah şöyle demiştir: Allah Rasulu s.a.v’den hadis sana sahih olarak gelmişse, ister akidede, isterse de ahkamda olsun o hadisi mutlaka almanız gerekir.
[ Silsiletu’l-Hude ve’n-Nur : 742 ]
عَنْ مَالِكِ بْنِ الْحُوَيْرِثِ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ حِيَالَ فُرُوعِ أُذُنَيْهِ فِي الرُّكُوعِ وَالسُّجُودِ
[ رواه أحمد في مسنده : 20537]
[حكم الألباني صحيح ]
Mâlik b. el-Huveyris r.a şöyle demiştir : Nebi s.a.v rüku ve secdelerde ellerini kullakları hizasına kadar kaldırırdı.
[ Müsnedi Ahmed :20537 ]
[ Elbani : Sahih ]
عَنْ نَصْرِ بْنِ عَاصِمٍ، عَنْ مَالِكِ بْنِ الْحُوَيْرِثِ أَنَّهُ رَأَى النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَفَعَ يَدَيْهِ فِي صَلَاتِهِ، وَإِذَا رَكَعَ، وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ، وَإِذَا سَجَدَ، وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ حَتَّى يُحَاذِيَ بِهِمَا فُرُوعَ أُذُنَيْهِ
[ رواه النسائي في سننه : 1085 ]
[حكم الألباني صحيح ]
Nasr b. Asım r.a’dan rivayet göre Mâlik b. el-Huveyris r.a Allah Resulu s.a.v’i namazda rukuya giderken, rukudan başını kaldırırken, secdeye giderken ve secdeden başını kaldırırken ellerini kulaklarının hizasına kadar kaldırdığını görmüştür.
[ Sünen-i Nesai : 1085 ]
[ Elbani : Sahih ]
عَنْ أَنَسٍ : أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ فِي الرُّكُوعِ وَالسُّجُودِ
[ رواه ابن ابي شيبة في مصنفه : 2434 ]
[حكم الألباني صحيح ]
Enes r.a şöyle demiştir: Nebi s.a.v ruku ve secdelerde ellerini kaldırırdı.
[ İbn Ebi Şeybe Musannef : 2434 ]
[ Elbani : Sahih ]
عَنِ ابْنِ عُمَرَ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ عِنْدَ التَّكْبِيرِ لِلرُّكُوعِ، وَعِنْدَ التَّكْبِيرِ حِينَ يَهْوِي سَاجِدًا
[ رواه الطبراني في المعجم الأوسط : 16 ]
[قال الهيثمي: وإسناده صحيح ]
İbn Ömer r.a şöyle demiştir : Allah Rasulu s.a.v ruku tekbiri alırken ve aynı şekilde secde için tekbir alırken ellerini kaldırırdı.
[ Tabarani Mu’cemu’l Evsat :16 ]
[ Heysemi İsnadi Sahih Demiştir ]
عَنْ أَبِي وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ، قَالَ: صَلَّيْتُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَكَانَ إِذَا كَبَّرَ رَفَعَ يَدَيْهِ، قَالَ: ثُمَّ الْتَحَفَ، ثُمَّ أَخَذَ شِمَالَهُ بِيَمِينِهِ وَأَدْخَلَ يَدَيْهِ فِي ثَوْبِهِ قَالَ: فَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَرْكَعَ أَخْرَجَ يَدَيْهِ ثُمَّ رَفَعَهُمَا، وَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَرْفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ رَفَعَ يَدَيْهِ ثُمَّ سَجَدَ وَوَضَعَ وَجْهَهُ بَيْنَ كَفَّيْهِ، وَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ أَيْضًا رَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى فَرَغَ مِنْ صَلَاتِهِ ، قَالَ: مُحَمَّدٌ: فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِلْحَسَنِ بْنِ أَبِي الْحَسَنِ، فَقَالَ: هِيَ صَلَاةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَعَلَهُ مَنْ فَعَلَهُ وَتَرَكَهُ مَنْ تَرَكَهُ
[ رواه أبو داود في سننه :723 ]
[حكم الألباني: صحيح ]
Vail b. Hucr r.a şöyle demiştir : Allah Rasulu s.a.v ile beraber namaz kıldım. Tekbir getirdiği zaman, ellerini kaldırır, Sonra elbisesine kendine toplar, sağ eli ile sol elini tutar ve ellerini giysisinin içine sokardı. Ruku etmek istediğinde ellerini çıkarır ellerini (elbisesinden) çıkarır ve onları kaldırırdı. Başını rukudan kaldırmak istediği zaman da ellerini kaldırır, sonra secdeye varırdı ve yüzünü iki elleri arasına koyardı. Başını secdeden kaldırmak isteyince de aynı şekilde ellerini kaldırırdı. Namazı bitirinceye kadar böyle devam ederdi. Muhammed b. Cuhade dedi ki: Ben bu durumu Hasen b. Ebi’l-Hasen’e söyledim. O da (bana) “Bu Allah Rasulu s.a.v’in namazıdır. Bunu yapan yaptı, yapmayan da yapmadı dedi
[ Sünen-i Ebu Davud: 723 ]
[ Elbani: Sahih ]
عَنْ مَيْمُونٍ الْمَكِّيِّ، أَنَّهُ رَأَى عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الزُّبَيْرِ، وَصَلَّى بِهِمْ يُشِيرُ بِكَفَّيْهِ حِينَ يَقُومُ وَحِينَ يَرْكَعُ وَحِينَ يَسْجُدُ وَحِينَ يَنْهَضُ لِلْقِيَامِ، فَيَقُومُ فَيُشِيرُ بِيَدَيْهِ فَانْطَلَقْتُ إِلَى ابْنِ عَبَّاسٍ، فَقُلْتُ إِنِّي رَأَيْتُ ابْنَ الزُّبَيْرِ صَلَّى صَلَاةً لَمْ أَرَ أَحَدًا يُصَلِّيهَا فَوَصَفْتُ لَهُ هَذِهِ الْإِشَارَةَ، فَقَالَ: إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ تَنْظُرَ إِلَى صَلَاةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَاقْتَدِ بِصَلَاةِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ
[ رواه أبو داود في سننه :739 ]
[حكم الألباني: صحيح ]
Meymun el Mekki r.a kendisi Abdullah b. Zübeyr’i kendilerine namaz kıldırırken gördü. Namaza başladığı anda, ruku’a varırken secdeye giderken, secdeden kıyama kalkarken ellerini kaldırıyordu. Bunun üzerine İbn Abbas’a gittim ve dedim ki: İbn Zübeyr’i kimsenin kılmadığı bir şekilde namaz kılarken gördüm . Ona yaptığı el kaldırışını tarif ettim. Bunun üzerine İbn Abbas r.a şöyle dedi: “Eğer Allah Rasulu s.a.v.’in namazını görmek istiyorsan Abdullah b. Zübeyr’in namazına uy.
[ Sünen-i Ebu Davud: 739 ]
[ Elbani: Sahih ]
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ عِنْدَ كُلِّ تَكْبِيرَةٍ
[ رواه ابن ماجة في سننه : 865 ]
[حكم الألباني: صحيح ]
İbn Abbas r.a şöyle demiştir : Allah Rasulu s.a.v (namazda) her tekbir alırken ellerini kaldırırdı.
[ Sünen-i İbn Mace : 865 ]
[ Elbani: Sahih ]
İbn Ömer Radıyallahu Anh’ın Allah Rasulu S.A.V Secdelerde Ellerini Kaldırmazdı Rivayetinin İzahı
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا قَامَ فِي الصَّلاَةِ رَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى يَكُونَا حَذْوَ مَنْكِبَيْهِ، وَكَانَ يَفْعَلُ ذَلِكَ حِينَ يُكَبِّرُ لِلرُّكُوعِ، وَيَفْعَلُ ذَلِكَ إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ الرُّكُوعِ، وَيَقُولُ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، وَلاَ يَفْعَلُ ذَلِكَ فِي السُّجُودِ
[ رواه البخاري في صحيحه : 735 ]
Abdullah İbn Ömer r.a şöyle demiştir : Allah Rasulu s.a.v namaza başladığında ellerini omuzlan hizasına kadar kaldırdığını gördüm. Tekbir alıp rukuya giderken ve rukudan başını kaldırıp semiaallahu limen hamideh diyerek doğrulurken de aynı şekilde ellerini kaldırırdı. Ancak secdelerde bunu yapmazdı.
[ Sahih-i Buhari : 735 ]
قال أحمد محمد شاكر رحمه الله : فقد ثبت بأصح اسناد فعل ابن عمر للرفع عند السجود، وأيد هذا رواية العمرى اياه عن نافع عن ابن عمر من فعل النبي صلى الله عليه وسلم ويظهر أن ابن عمر بعد أن روى أن النبي صلى الله عليه وسلم لم يكن يرفع عند السجود صح عنده من بعض الصحابة ذلك فرجع إليه عملا ورواه قولا، كما قال ابن حزم لله
[ تحقيق المحلي أحمد شاكر ج 4 ص 94 ]
Ahmed Muhammed Şakir rahimehullaah şöyle demiştir : Sahih isnadla İbn Ömer r.a’nın secdelerde el kaldırdığı sabit olmuştur. İbn ömer’nin Nafi den, onun da İbn Ömer’den rivayetinde bunun (secdelerde eller kaldırmanın) Nebi s.a.v’in fiili olduğunu rivayet etmiştir. Bu da ortaya koyuyor ki; İbn Ömer r.a Allah Rasulu s.a.v’in secdelerde el kaldırmadığını rivayet ettikten sonra, bazı sahabelerden bunun sabit olduğunu öğrenmiş ve hem kendisi uygulamış ve hem de İbn Hazm’ın dediği gibi sözlü olarak rivayet etmeye başlamıştır.
[ Ahmed Şakir Muhalla’nın Tahkikinde : Cild 4 Sayfa 94 ]
İbn Ömer Radıyallahu Anh’ın Secdelerde Elleri Kaldırma Sünnetini Rivayet Ettiğinin Delili
عَنِ ابْنِ عُمَرَ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ عِنْدَ التَّكْبِيرِ لِلرُّكُوعِ، وَعِنْدَ التَّكْبِيرِ حِينَ يَهْوِي سَاجِدًا
[ رواه الطبراني في المعجم الأوسط : 16 ]
[قال الهيثمي: وإسناده صحيح ]
İbn Ömer r.a şöyle demiştir : Allah Rasulu s.a.v ruku tekbiri alırken ve aynı şekilde secde için tekbir alırken ellerini kaldırırdı.
[ Tabarani Mu’cemu’l Evsat :16 ]
[ Heysemi İsnadi Sahih Demiştir ]
İbn Ömer Radıyallahu Anh’ın Secdelerde Elleri Kaldırma Sünnetini İle Bizzat Kendisinin Amel Ettiğinin Delili
عَنْ نَافِعٍ ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ : أَنَّهُ كَانَ يَرْفَعُ يَدَيْهِ إذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السَّجْدَةِ الأُولَى
[ رواه ابن ابي شيبة في مصنفه : 2812]
[ صحيح : انظر: ماصح من آثار الصحابة في الفقه ج 1 ص 245 ]
Nafi şöyle demiştir : İbn Ömer ilk secdeden başını kaldırdığında ellerini kaldırırdı.
[ İbn Ebi Şeybe Musannef : 2812 ]
[ Sahih : Bkz: Ma Sahha Min Asari’s-Sahabe Fi’l-Fıkh: Cild 1 Sayfa :245 ]
Secdelerde Elleri Kaldırmanın Hükmü Pdf Olarak İncele
Hazırlayan
Onur Dinçer
25 Rebiulevvel 1445 \ 10 Ekim Salı 2023
Keçiören\ Ankara
Secdelerde Elleri Kaldırmanın Hükmü
Bizleri Takip Edebilirsiniz. Huzur Vadisi İslami İlimler Merkezi