“ … Ebu Hureyre r.a den Rasulullah s.a.v şöyle buyurdu : Adem oğlu, Kur‘an’daki secde ayetini okuyup secde ettiği vakit şeytan ağlayarak uzaklaşır ve şöyle der : Ey helak olası, ( Ebu Kureyb’in rivayetinde : Ey helakım ! ) Adem oğlu secdeyle emrolundu ve secde etti dolayısıyla cennet onun oldu. Bana gelince ben secde ile emrolundum ve ben secde etmekten imtina ettim artık ateş benimdir. ”
Müslim : 81/133 – İbni Mace : 1052 – İbni Huzeyme : 549 – Beğavi : 653 – İbni Hibban : 2759 – Ahmed : 2/443
1 – KUR’ANDA 15 TANE SECDE AYETİ VARDIR
“ … Amr bin As r.a dan. Rasulullah s.a.v ona Kur’anda on beş secde Ayeti okudu, bu secdelerden üçü mufassal surelerde, ikisi de Hacc suresinde idi. “
Ebu Davud : 2.c.1401.n – İbni Mace : 3.c.1057.n – Hakim – Dare Kutni … Senedi zayıf.
2 – TİLAVET SECDESİ FARZ DEĞİLDİR
“ … Ata, İbnu Kuseyt’a şöyle haber vermiştir : Kendisi Zeyd ibn Sabit’e, en Necm suresinin sonundaki sucuddan sormuş. Zeyd de Peygamber s.a.v’in huzurunda Ve’n Necm suresini okuduğunu ve Peygamberin bu surede secde etmediğini söylemiştir. “
Buhari : 3.c.1044.s
“ … İbni Abbas r.a şöyle dedi : Sa’d Suresindeki secde kesin kes emrolunan secdelerden değildir. Ancak ben Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’i bu surede secde ederken gördüm.”
Buhari : 1042 – Ebu Davud : 1409 – Nesei : 956 – Tirmizi : 577 – Dare kutni : 1/156 – Beğavi : 766
“ … Bize Hişam İbn Yusuf haber verdi. Onlara da ibn Cüreyc haber verip şöyle demiştir : Bana Ebu Bekr ibni ebu Muleyke, Osman ibnu Abdirrahman’dan ; o da Rabia ibnu Abdillah el Hudeyr et-Teymi den olmak üzere haber verdi. Ebu Bekr ibnu ebu Muleyke : Rabia insanların en hayırlılarındandır, demiştir. Yani bana ebu Bekr, Osman’dan ; o da Rabia dan ; Rabia’nın Ömer ibnu’l Kattab’ın meclisinde hazır bulunmuş olduğunun kıssasından olmak üzere haber verdi ki, Ömer r.a bir Cuma günü minber üzerinde Nahl suresini okumuş, nihayet secde Ayetine geldiği zaman minberinden inip secde etmiş ; insanlar da onunla beraber secde etmişler. Ertesi Cuma olduğu zaman Ömer, o sureyi yine okumuş, nihayet secde Ayetine geldiği zaman : Ey insanlar ! biz sucuda uğrayıp geçiyoruz, binaenaleyh her kim secde ederse, muhakkak sünnete icabet etmiş ; doğru yapmıştır. Her kim de secde etmezse, ona da günah yoktur, demiştir. Ve Ömer r.a’nun kendisi de secde etmemiştir. “ Ve Nafi, İbni Ömer’den olmak üzere bu rivayette şunu ziyade etmiştir : Şüphesiz ki Allah’u Teala – tilavet – secdesini farz kılmadı ; istemekliğimiz müstesnadır. “
Buhari : 3.c.1049.s
3 – KUR’AN’DAKİ TİLAVET SECDELERİ
Necm suresinin 62. Ayetinde secde :
فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا
“ Allah’a secde edin ve kulluğunuzu yerine getirin “
“ … İbni Abbas r.a dan şöyle dedi : Rasulullah s.a.v Necm Suresinde secde etti. Onunla birlikte müslümanlar, müşrikler, cinler ve insanlar hep secde ettiler. ”
Buhari : 3.c.1044.s – Tirmizi : 575 – İbni Hibban : 2763 – Dare kutni : 1/409 – Beğavi : 763
“ … Abdullah b. Mesud r.a şöyle dedi : Nebi sallallahu aleyhi ve sellem Necm Suresini okudu ve secde etti. Oradaki toplulukta kimse kalmadı hepsi secde ettiler. Ancak o topluluktan bir adam bir avuç çakıl – veya toprak – alarak yüzüne doğru yükseltti ve bu kadarı bana yeter dedi. Andolsun ben onun kafir olarak öldüğünü gördüm.”
Buhari : 1040 – Müslim : 576/105 – Ebu Davud : 1406 – Nesei : 958 – Darimi : 1/342 – İbni Huzeyme : 553 – İbni Hibban : 2764
İnşikak suresi 21. Ayetinde secde :
وَإِذَا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لَا يَسْجُدُونَ
“ Kendilerine Kur’an okunduğu zaman secde etmiyorlar. “
“ … Ebu Hureyre r.a şöyle dedi : Nebi s.a.v ile beraber “ izessemaun şakkat “ ve “ İkra Bismi Rabbikellezi Halak ” surelerinde secde ettik.”
İbni Hibban : 2767 – Müslim : 2.c.578/109.n – Ebu Davud : 1407 – Nesei : 966 – Tirmizi : 573 – İbni Mace : 1058 – Darimi : 1/343 : Dare kutni : 1/409 – İbni Huzeyme : 554
Alak suresi 19. Ayetinde secde
كَلَّا لَا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ
“ Hayır, sakın ona itaat etme ; secde et ve Allah’a yaklaş. “
“ … Ebu Hureyre r.a şöyle dedi : Nebi s.a.v ile beraber “ izessemaun şakkat “ ve “ İkra Bismi Rabbikellezi Halak ” surelerinde secde ettik. ”
İbni Hibban : 2767 – Müslim : 2.c.578/109.n – Ebu Davud : 1407 – Nesei : 966 – Tirmizi : 573 – İbni Mace : 1058 – Darimi : 1/343 : Dare kutni : 1/409 – İbni Huzeyme : 554
Sa’d suresi 24. Ayetinde secde
وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعاً وَأَنَابَ
“ … Davud kendisini denediğimizi zannederek, hemen rabbından mağfiret dileyip ruku ve secdeye kapanmıştı. “
“ … İbni Abbas r.a şöyle dedi : Sa’d Suresindeki secde kesin kes emrolunan secdelerden değildir. Ancak ben Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’i bu surede secde ederken gördüm.”
Buhari : 1042 – Ebu Davud : 1409 – Nesei : 956 – Tirmizi : 577 – Dare kutni : 1/156 – Beğavi : 766
Hacc suresinin 18. Ayetinde secde
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ
وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ
“ Görmedin mi ki, gerçekten, göklerde ve yerde olanlar, güneş, ay, yıldızlar, dağlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanlardan birçoğu Allah’a secde etmektedirler. Birçoğu üzerine azab hak olmuştur. Allah kimi aşağılık kılarsa, artık onun için bir yüceltici yoktur. Şüphesiz Allah, dilediğini yapar. “
Hacc suresinin 77. Ayetinde secde
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
“ Ey iman edenler, rüku edin, secdeye varın, Rabbinize ibadet edin ve hayır işleyin, umulur ki kurtuluş bulursunuz. “
“ … Ukbe bin Amr r.a dan rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir : Peygamber s.a.v’e Hacc suresinde secde iki tane midir ? dedim. Rasulullah s.a.v :
– “ Evet “ cevabını verdi ve devamla : kim o secdeleri yapmayacaksa o ayetleri okumasın, buyurdu. “
Ebu Davud : 2.c.1402.n
A’raf suresinin 206.Ayetinde secde
إِنَّ الَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ يَسْجُدُونَ
“ Şüphesiz Rabbinin katında olanlar, O’na ibadet etmekten büyüklenmezler ; O’nu tesbih ederler ve yalnız O’na secde ederler. “
Fussilet suresinin 37. Ayetinde secde
وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ
“ Gece, gündüz, güneş ve ay O’nun ayetlerindendir. Siz güneşe de, aya da secde etmeyin. Eğer gerçekten O’na ibadet ediyorsanız. Alah’a secde edin. “
Secde suresinin 15. Ayetinde secde
إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّداً وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ
“ Bizim ayetlerimize, ancak kendilerine hatırlatıldığı zaman, hemen secdeye kapananlar, Rablerini hamd ile tesbih edenler ve büyüklük taslamayanlar iman eder. “
Neml suresinin 25. Ayetinde secde
أَلَّا يَسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي يُخْرِجُ الْخَبْءَ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُخْفُونَ وَمَا تُعْلِنُونَ
” Ki onlar, göklerde ve yerde saklı olanı ortaya çıkaran ve sizin gizlediklerinizi ve açığa vurduklarınızı bilen Allah’a secde etmesinler diye ( bunu yapmaktadırlar ) . “
Furkan suresinin 60. Ayetinde secde
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمَنِ قَالُوا وَمَا الرَّحْمَنُ أَنَسْجُدُ لِمَا تَأْمُرُنَا وَزَادَهُمْ نُفُوراً
“ Onlara : ” Rahman ( olan Allah ) a secde edin ” denildiği zaman, ” Rahman da neymiş ? Biz senin bize emrettiğine mi secde edecek mişiz ? ” derler ve ( bu ) onların nefretini arttırır. “
Meryem suresinin 58. Ayetinde secde
أُوْلَئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ مِن ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَمِن ذُرِّيَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْرَائِيلَ وَمِمَّنْ هَدَيْنَا وَاجْتَبَيْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَن خَرُّوا سُجَّداً وَبُكِيّاً
“ İşte bunlar ; kendilerine Allah’ın nimet verdiği peygamberlerdendir ; Adem’in soyundan, Nuh ile birlikte taşıdıklarımız, İbrahim ve İsrail’in soyundan, doğru yola eriştirdiklerimiz ve seçtiklerimizdendirler. Onlara Rahman olan Allah’ın Ayetleri okunduğu zaman, ağlayarak secdeye kapanırlar. “
İsra suresinin 107. Ayetinde secde
قُلْ آمِنُواْ بِهِ أَوْ لاَ تُؤْمِنُواْ إِنَّ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلأَذْقَانِ سُجَّداً
“ De ki : ” İster ona inanın, ister inanmayın : O, daha önce kendilerine ilim verilenlere okunduğu zaman, çenelerinin üstüne kapanarak secde ederler.”
Nahl suresinin 49. Ayetinde secde
وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مِن دَآبَّةٍ وَالْمَلآئِكَةُ وَهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ
“ Göklerde ve yerde olan ne varsa, canlılar ve melekler Allah’a secde ederler ve onlar büyüklük taslamazlar. “
Rad suresinin 15. Ayetinde secde
وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعاً وَكَرْهاً وَظِلالُهُم بِالْغُدُوِّ وَالآصَالِ
“ Göklerde ve yerde her ne varsa Allah’a secde ederler. Sabah akşam gölgeleri de ( O’na secde eder ). “
4 – NAMAZ’DA SECDE AYETİ OKUNDUĞUNDA SECDE ETMEK
“ … Ebu Seleme şöyle dedi : Ebu Hureyre bize “ İzessemaun şakkat ” suresini okudu ve onda secde etti. Namazdan çıkınca insanlara Rasulullah sallallahu aleyhi ve selem’in de bu surede secde ettiğini haber verdi ”.
İbni Hibban : 2761 – Buhari : 770 – Müslim : 578/108 – Malik : 1/205 – Ebu Davud : 1408 – Nesei : 960 – İbni Huzeyme : 955
5 – SECDE AYETİNİ İŞİTEN KİMSE SECDE EDER
“ … İbni Ömer r.a şöyle dedi : Rasulullah sallallahu aleyhi ve selem Kur’an okur ve secde ayetine geldiğinde secde ederdi. Biz de onunla beraber secde ederdik. Hatta bazımız alnını koyacak yer bulamazdı. ”
Buhari : 1051 – Müslim : 575/103 – Ebu Avane : 211206 – Ebu Davud : 1412 – İbni Huzeyme : 557 – İbni Hibban : 2760 – Hakim : 1/222 – Beyhaki : 2/323 – Beğavi : 768 – Ahmed : 21217 – Albani : 471- el-İrva
6 – İBNİ ÖMER R.A TİLAVET SECDESİNİ ABDESTLİ YAPARDI
“ … İbni Ömer r.a abdestli olarak secde ederdi . “
Buhari : 3.c. 1043.s
7 – TİLAVET SECDESİNDE YAPILACAK DUA
عائش رضي اللّه عنها قالت: كان رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم يقول في سجود القرآن بالليل، يقول في السجدة مراراً ” سجد وجهي للذي خلقه وشقَّ سمعه وبصره بحوله وقوته “.
“ … Aişe r.anha’dan şöyle dedi : Rasulullah s.a.v gece Kur’an ( da ki tilavet ) secdelerini yaparken tekrar tekrar : Secede Vechiye Lillezi Halakahu, Ve Şakka Sem’ahu Ve Basarahu Bi Havlihi Ve Kuvvetihi. ( Yüzüm, beni yaratan, gücü ve kuvveti ile kulak ve gözümü var eden Allah’a secde etti ) diye dua ederdi.”
Ebu Davud : 2.c.1414.N – Nesei : 1128 – Tirmizi : 580 – Hakim : 800
Rabbim bizleri, sürekli kendisine secde eden kullarından eylesin.
Amin
Tacuddin el Bayburdi
