Lokmanın Oğluna Nasihati
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ
Lokman, oğluna öğüt vererek: Yavrucuğum! Allah’a ortak koşma! Doğrusu şirk, büyük bir zulümdür, demişti. (Lokman Suresi 13)
Oğulcuğum ifadesinin yumuşaklığı.(baba 80, oğlu 50 de olsa oğluna yavrucuğum diyebilir)
Babanın oğluna ilk görevi tevhid dir.
Şirk ehlinin cehennem bileti expres’tir direk gider.
Anne Baba Hakkı İle İlgili Ayetler
Biz insana, ana-babasına iyi davranmasını tavsiye etmişizdir. Çünkü anası onu nice sıkıntılara katlanarak taşımıştır. Sütten ayrılması da iki yıl içinde olur. (İşte bunun için) önce bana, sonra da ana-babana şükret diye tavsiyede bulunmuşuzdur. Dönüş ancak banadır. (Lokman Suresi 14)
Anneyi öne alarak hamilelik dönemi hatırlatılıyor.
Allah kendisinden hemen sonra ana-babasına teşekkürü hatırlatıyor.
Bunun hesabını da Allaha vereceğinizi unutmayın.
“Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi yaşlanırsa, kendilerine “öf!” bile deme; onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle. Onlara şefkat, tevâzu ile kol kanat ger ve şöyle diyerek dua et “Ya Rabbi! Küçüklüğümde onlar beni nasıl özenle yetiştirmişlerse, şimdi de sen onlara (öyle) rahmet et!”(İsra, 7/23-24)
Peygamberimiz (s.a.s.) bu konuda şöyle buyurur: “Burnu yerde sürtülsün; burnu yerde sürtülsün; burnu yerde sürtülsün.” “Kimin yâ Rasûlallah?” denildi. Hz. Peygamber: “Yaşlandıklarında ana babasına, onlardan birine, yahut her ikisine de yetişen, fakat onlara iyilik etmediği için cennete giremeyen kimsenin… Müslim, Birr 10.
Bir adam, Resule : ‘…Sana, hicret ve cihad etmek, ecrini de Allah’tan istemek şartı üzerine biat ediyorum’ der. Rasûlullah (s.a.s.): ‘Anne ve babandan sağ olan var mı?” diye sorar. Adam: ‘Evet, her ikisi de sağ’ deyince: “Yani sen Allah’tan ecir istiyorsun?” der. Adamın ‘evet’i üzerine: “Öyleyse vâlideynin (ana-babanın) yanına dön. Onlara iyi bak, (Allah’ın rızâsı ondadır)” diye emreder. Muslim
Ebû Dâvud ve Nesâî’den gelen bir diğer rivâyette adam: ‘Ağlamakta olan ebeveynimi de geride bıraktım’ der. Rasûlullah (s.a.s.): “Öyleyse onların yanına dön, onları nasıl ağlattıysan öyle güldür, (Allah’ın rızâsı bundadır)” buyurur. K. Sitte, 2/485
Abdullah bin Mes’ud (r.a.) diyor ki: Allah’ın Elçisine sordum: ‘Hangi eylem (Allah katında) daha üstündür?’
“Vaktinde kılınan namaz” dedi. ‘Sonra hangisi?’ dedim. “Ana babaya ihsan/iyilik” dedi. ‘Sonra hangisi?’ dedim.
“Allah yolunda cihad” buyurdu. Allah’ın Rasûlü bunları bana söyledi. Eğer sormağa devam etseydim, daha da söyleyecekti.’ Buhârî, Mevâkît 5, Edeb 1; Müslim, Müsâfirîn 216
Anne Babanın Çocuğu Üzerindeki Hakkı
Eğer onlar seni, hakkında bilgin olmayan bir şeyi (körü körüne) bana ortak koşman için zorlarlarsa, onlara itaat etme. Onlarla dünyada iyi geçin. Bana yönelenlerin yoluna uy. Sonunda dönüşünüz ancak banadır. O zaman size, yapmış olduklarınızı haber veririm. (Lokman Suresi 15)
Anne-baba hukukuna ihtimam diye, Allahın hukukunu çiğneyemeyiz.
Hz. Ebû Bekir’in kızı Esmâ (r.a.) anlatıyor: Henüz müşrik olan annem yanıma geldi. (Nasıl davranmam gerekeceği hususunda) Hz. Peygamber (s.a.s.)’den sorarak: “Annem yanıma geldi, benimle (görüşüp konuşmak) arzu ediyor, anneme iyi davranayım mı?” dedim. ‘Evet’ dedi, “ona gereken hürmeti göster. Buhârî, Hîbe 28, Edeb 8; Müslim, Zekât 50
Anne Ve Baba Evladına İyiliği Emredip Kötülükten de Nehiy Etmeli
(Lokman, öğütlerine devamla şöyle demişti:) Yavrucuğum! Yaptığın iş (iyilik veya kötülük), bir zerre ağırlığı bile olsa ve bu, bir kayanın içinde veya göklerde yahut yerin derinliklerinde bulunsa, yine de Allah onu (senin karşına) getirir. Doğrusu Allah, en ince işleri görüp bilmektedir ve her şeyden haberdardır. (Lokman Suresi 16)
Hayır-şer, küçük-büyük, saklı-aleni hepsinin hesabı tutuluyor.
Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış, başına gelenlere sabret. Doğrusu bunlar, azmedilmeye değer işlerdir. (Lokman Suresi 17)
Namazı daha önceden öğretmelisin. Kendinde onun yanında kıldığını göstermelisin. Camide namaz kılanların içine sokmalısın. 7-10 yaş aralığında bunu sistematiğe bağlamalısın
Ankebut 45 te de denildiği gibi: (Resûlüm!) Sana vahyedilen Kitab’ı oku ve namazı kıl. Muhakkak ki, namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar.
İyiliği emir, kötülükten nehiy namazdan sonra geliyor. Namazın önemi!
Çocuğa daha küçük yaşta iyi ve kötü öğretilmeli sonra bunu yayması istenir.
İyiliği emir-kötülükten nehiy bazı şeylerin sana isabet etmesine yol açacaktır. Bu mutlak bir çileyi beraberinde getirir. Sen sabret. Bugün Davetine karşı çıkan birisi, yarın yanında yer alabilir.
Bu sabırda herkesin becerebildiği bir iş değil. Rasul bu konuda en güzel örnek.
Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Zira Allah, kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez. (Lokman Suresi 18)
Rasulullah insanların yüzüne bakarak konuşurdu.
İnsanlara karşı mutevazi ol caka atma. Tevazu elbiseni üstünden hiç çıkarma.
Fetih 29…Muhammed Allah’ın elçisidir. Beraberinde bulunanlar da kâfirlere karşı çetin, kendi aralarında merhametlidirler.
Yürüyüşünde tabiî ol, sesini alçalt. Unutma ki, seslerin en çirkini merkeplerin sesidir.(Lokman Suresi 19)
Yürüyüşün normal standartlarda olmalı. Buda kibre dönüşebilir.
Sesini kıs, ayette öğütlenen “öf bile dememek” buna girer. Konuşmaman yerde ve konuda konuşmaman hep bunun içinde.
Bülbül sesiyle eşek sesi kıyas dahi edilmez. Telefonuna eşek sesi koyanı henüz görmedik.
Zafer Günal
Bu dersimizde hangi başlıkları işledik. Anne baba hakkı, anne baba hakkındaki ayetler, anne hakkı, anne baba hakkındaki hadisler, İslam’da anne hakkı, Kuran’da anne baba hakkı, ailenin çocuğu üzerindeki hakları, anne baba hakkında ayet, baba hakkı konuları üzerinde dersimizi tamamlamış bulunmaktayız.
